دندان مصنوعی ژله‌ای

نمی‌خواهیم ناامیدتان کنیم اما درحقیقت باید گفت چیزی به اسم دندان مصنوعی ژله‌ای وجود خارجی ندارد. در نزدیک‌ترین و بهترین حالت ممکن است منظور از این اصطلاح، همان دندان مصنوعی انعطاف‌پذیر (flexible removable partial dentures) باشد.

دندان مصنوعی ژله‌ای یا همان انعطاف‌پذیر نوع متفاوتی از دندان‌های مصنوعی است که نرم‌تر از دندان مصنوعی‌های سنتی است. این نوع دندان مصنوعی به تازگی مرسوم شده است. خاصیت نرم و ژله‌ای این دندان مصنوعی‌ها برای کسانی که نه تحمل سختی دندان مصنوعی‌های معمولی را دارند و نه مایل به استفاده از بریج و ایمپلنت هستند یک مزیت است. در این مقاله، برای خواندن درباره مزیت‌ها، شرایط استفاده و نحوه‌ی ساخت این نوع دندان مصنوعی همراه ما باشید.

قابل ذکر است که در بعضی منابع، از پروتزی به اسم لثۀ نرم نیز نام برده شده است که به تنهایی و یا همراه با پروتز دندان مصنوعی سنتی و به عنوان یک آستر در زیر آن استفاده می‌شود.

دندان مصنوعی ژله‌ای چگونه ساخته می‌شود

پروتز استفاده شده در دندان مصنوعی معمولی از ترکیبات پرسلن، رزین اکریلیک، نایلون و کبالت کروم است. دندان مصنوعی انعطاف‌پذیر یا ژله‌ای از یک رزین (مواد پلاستیکی و پلیمری) که یک نوع نایلون مخصوص ترموپلاستیک است ساخته می‌شود.

این مواد که در ساخت پروتز دندان مصنوعی استفاده می‌شوند با بدن سازگاری دارند. مارک‌های تجاری متفاوتی از این مواد وجود دارند، از جمله: والاپلاست (Valplast) ، Flexilytes و…

مراحل ساخت این پروتز دندان مصنوعی مشابه دست‌دندانهای مصنوعی سنتی و قدیمی است. چون در ساخت این دست‌دندان از مواد متفاوتی استفاده می‌شود ممکن است در مراحل قالب‌گیری، پخت و تنظیم آن تفاوت‌هایی وجود داشته باشد.

این پروتز مصنوعی دندان می‌تواند برای یک تا یازده دندان ساخته شود. همچنین قابل تنظیم بوده و بعدا نیز امکان اضافه کردن دیگر دندان ها به آن می‌باشد.

در مورد مواد پروتزی والاپلاست گفته شده که بهترین ساعت برای انجام قالب‌گیری از دهان بیمار ساعت‌های ساعت ۱۲ تا ۱۳ و یا ۱۷ تا ۱۸ است. برای قالب‌گیری آن نیز باید از آلژینات استفاده شود.

برای سفارش دندان مصنوعی می‌توانید به دندانپزشکان متخصص پروتزهای دندانی مراجعه کنید.

فرق دندان مصنوعی ژله‌ای با دست‌دندان‌های سنتی

واضح‌ترین فرق دندان مصنوعی ژله‌ای با نوع معمولی، همان انعطاف و نرمی آن است. در زیر تفاوت‌های این دو را می‌توانید بخوانید:

• مواد استفاده شده در ساخت پروتز ژله‌ای با نوع سنتی متفاوت است.
• میزان نرمی و انعطاف دست‌دندان انعطاف‌پذیر بیشتر بوده و در نتیجه شکنندگی کمتری دارد.
• موارد استفاده این دو متفاوت است، مثلا ممکن است دست‌دندان ژله‌ای به یک فرد برای استفاده موقتی پیشنهاد شود.
• نگهداری و مراقبت از دست‌دندان ژله‌ای سخت‌تر است زیرا تمیز کردن آن نسبت به پروتزهای سخت دندان مصنوعی سنتی زمان و دقت بیشتری می‌خواهد.
• دندان مصنوعی ژله‌ای معمولا فقط برای دست‌دندان‌های تکه‌ای یا پارسیل استفاده می‌شود.
• در این نوع دندان مصنوعی، قسمتی که روی لثه قرار می‌گیرد بی رنگ و شفاف است.
• جایگذاری این دندان مصنوعی در روی لثه راحت است.
• ایجاد زخم و حساسیت نمی‌کند.
• در ترکیبات آن مواد فلز به کار نمی‌رود.

دندان مصنوعی ژله‌ای برای چه افرادی مناسب است

دیدیم که تفاوت‌هایی میان دست‌دندان ژله‌ای و قابل‌انعطاف با انواع معمولی وجود دارد. با درنظر گرفتن این موارد، استفاده از نوع ژله‌ای ممکن است برای همه گزینه مناسبی نباشد.

مثلا افرادی که تمام دندان‌های خود را از دست داده‌اند، در مواردی بهتر است از دست‌دندان‌های قدیمی استفاده کنند. گزینه‌های اوردنچر (دندان مصنوعی با پایه‌های ایمپلنت) و ایمپلنت نیز می‌تواند برای این اشخاص مناسب باشد. همچنین این درمان برای افرادی که نمی‌خواهند درگیر مراقبت‌های لازم و شست و شوی دست‌دندانشان شوند گزینه مناسبی نیست.

در کل می‌توان گفت دندان مصنوعی ژله‌ای برای این دسته از افراد که در ذیل می‌آیند مناسب‌تر است:

• افرادی که یک یا چند دندان خود را از دست داده‌اند و مایل به استفاده از بریج نیستند.
• به‌طور موقت در افرادی که منتظر آماده‌شدن ایمپلنت دندان خود هستند.
• افرادی که باید برای ترمیم لثه یا استخوان فک خود و سپس استفاده از ایمپلنت صبر کنند.
• بیمارانی که مایل به استفاده از بریج و ایمپلنت نیستند ودندان مصنوعی‌های قدیمی نیز اذیتشان می‌کند.

دندان مصنوعی ژله‌ای بهترست یا معمولی

همه کسانی‌که از پروتزهای دندان مصنوعی معمولی استفاده می‌کنند از مشکلاتشان آگاهند. درد و سوزش در لثه‌ها و فک که حاصل استفاده از آنها در روزهای اول می‌باشد، زخم شدن لثه‌ها به خاطر سختی پروتز و نگرانی بابت امکان شکستن آن نیز جزئی از این مشکلات هستند. ممکن است قراردادن و بیرون آوردن آن از دهان برای افراد واقعا مشکل باشد. بعضی افراد هم مجبورند به مرور یاد بگیرند چطور آن‌را با زبان و گونه‌هایشان نگه دارند یا مراقب باشند موقع غذا خوردن و حرف زدن بیرون نیاید.

حالا فکر می‌کنید دندان مصنوعی ژله‌ای بهتر است یا معمولی؟ بله، همه‌ این دلایل یا هرکدام به تنهایی ممکن است آنقد غیرقابل تحمل باشد که شما در به در به دنبال دندان مصنوعی ژله‌ای بگردید.

درکنار همه اینها یادتان باشد دندان مصنوعی سنتی و معمولی هنوز مزایا و طرفداران خودش را دارد. پس در انتخاب شتابزده رفتار نکنید.

مزایای دندان مصنوعی ژله‌ای

دندان مصنوعی انعطاف‌پذیر یا ژله‌ای برای کسانی که نمی‌توانند یا نمی‌خواهد از دندان مصنوعی معمولی استفاده کنند یک راه حل نجات‌بخش است. مزایای آن را با هم مرور می‌کنیم:

• نمی‌شکند، این واضح‌ترین مزیت این نوع دندان مصنوعی است.
• آنها به لثه ها می‌چسبند و نیازی به چسب دندان مصنوعی یا گیره‌های فلزی ندارند.
• شفافیت این پروتز به لثه‌های شما اجازه می‌دهد رنگ خودشان را نشان بدهند.
• زمان ساخته شدن آنها کوتاه‌تر از دندان مصنوعی‌های معمولی است.
• اغلب بیماران می‌گویند جویدن غذا با این پروتز انعطاف‌پذیر برایشان راحت‌تر است
• برای بعضی بیماران که به رزین‌های اکریلیک، نیکل یا سایر موادی که در پروتزهای سنتی وجود دارد آلرژی دارند مناسب است.
• بعضی افرادی که از استفاده‌کنندگان دندان مصنوعی معمولی این شکایت را دارند که نمی‌توانند دهانشان را بیشتر از یک حد بازکنند. دندان مصنوعی انعطاف‌پذیر این مشکل را ندارد.
• تعدادی از دندانپزشکان آن را به کسانی‌که مدت زیادی بدون دندان بوده‌اند و احتمالا لثه‌هایشان مناسب دندان مصنوعی قدیمی نیست، پیشنهاد می‌دهند.

معایب دندان مصنوعی انعطاف‌پذیر

حالا که خوبی‌های دندان مصنوعی انعطاف‌پذیر راحت را شنیده‌اید و مشتاق استفاده از آن شده‌اید، کمی دیگر هم صبر کنید و معایب آن را هم بخوانید. اول از همه باید بدانید با اینکه این پروتز ژله‌ای و قابل‌انعطاف است و راحت نمی‌شکند و اذیتتان نمی‌کنید، اما بسیار مستعد رشد باکتری است. نیاز آن به تمیز شدن و مراقبت بهداشتی به مراتب از دندان مصنوعی معمولی بیشتر است و همچنین سخت تر از آن تمیز می شود.

علاوه بر زیبایی و غذاخوردن، هدف از جایگزین کردن دندان‌های از دست رفته، حفظ لثه، استخوان‌ها و دندان‌های باقیمانده نیز هست. اما بعضی از متخصصان می‌گویند این لثه های نرم و راحت در دراز مدت به تخریب بافت‌های باقیمانده می انجامد. زیرا در مقابل نیروهای وارد شده مقاوم نیستند.

قیمت دندان مصنوعی ژله‌ای

چون دندان مصنوعی انعطاف‌پذیر به تازگی رایج شده ممکن است نتوانید آن را همه جا پیدا کنید. بهتر است با دندانپزشکتان در این مورد صحبت کنید تا با در نظر گرفتن همه‌ی جوانب بهترین انتخاب را برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته داشته باشید.

قیمت دندان مصنوعی ژله‌ای در ایران مشخص نیست اما احتمالا به هزینه موادی که برای ساختش استفاده می‌شود بستگی خواهدداشت. همچنین شاید بخاطر جدید بودنش نیز قیمت بیشتری نسبت به دندان مصنوعی معمولی داشته‌باشد. با این حال هزینه‌ی آن به احتمال زیاد از درمان‌های پرهزینه مانند کاشت ایمپلنت کمتر خواهدبود.

مراقبت از دندان مصنوعی ژله‌ای

برای مراقبت از دندان مصنوعی انعطاف‌پذیر، هر روز آن را از دهان خارج و با مسواک و آب گرم شستشو دهید. می‌توانید برای اینکار از دهانشویه یا تمیزکننده‌های مخصوص این نوع پروتز استفاده کنید.

فراموش نکنید در کنار تمیز کردن دندان مصنوعی لازم است دندان‌های باقیمانده در دهانتان را روزی دو بار مسواک کنید. لای دندان‌هایتان نیز باید با نخ دندان تمیز شود. تمامی این مراقبت‌ها برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها ضروری است.